راهنمای جامع انتخاب سیم بکسل مخصوص آسانسور:
از معرفی تا نصب و نگهداری

راهنمای انتخاب سیم بکسل مخصوص آسانسور:

سیم بکسل (طناب فولادی) یکی از مهم‌ترین اجزای تجهیزات صنعتی مانند جرثقیل‌ها و آسانسورها است که نقش کلیدی در جابجایی بار و تأمین ایمنی دارد. انتخاب درست سیم بکسل با توجه به نوع کاربرد، مشخصات فنی، و شرایط محیطی می‌تواند عملکرد سیستم را بهبود بخشیده و عمر مفید آن را افزایش دهد. در این مقاله به‌صورت جامع به معرفی سیم بکسل، تاریخچه آسانسور، راهنمای انتخاب سیم بکسل مناسب برای آسانسور، مشخصات فنی سیم بکسل آسانسوری، نحوه نصب و راه‌اندازی، بازرسی و کنترل عملکرد، و همچنین عمر مفید و زمان تعویض آن می‌پردازیم. اگر به دنبال اطلاعات دقیق و کاربردی هستید، تا انتها با ما همراه باشید.

سیم بکسل چیست؟

سیم بکسل (Wire Rope) که به آن طناب فولادی نیز گفته می‌شود، از پیچیدن چندین رشته مفتول فلزی (معمولاً از جنس فولاد) به دور یک هسته یا مغزی تشکیل می‌شود. این ساختار شامل سه بخش اصلی است:

1. مفتول‌ها (Wires): واحدهای پایه‌ای که از جنس فولاد یا استیل ساخته می‌شوند.
2. رشته‌ها (Strands): مجموعه‌ای از مفتول‌ها که به‌صورت مارپیچ به هم تابیده شده‌اند.
3. مغزی (Core): هسته مرکزی که می‌تواند از جنس فولاد (Steel Core) یا الیاف طبیعی/مصنوعی (Fiber Core) مانند کنف یا پلی‌پروپیلن باشد.

این طراحی باعث شده تا سیم بکسل ترکیبی از مقاومت کششی بالا، انعطاف‌پذیری، و دوام در برابر سایش را ارائه دهد. سیم بکسل‌ها در صنایع مختلفی از جمله جرثقیل، آسانسور، حفاری، پل‌سازی، و حمل‌ونقل کاربرد دارند.

ساختار یک سیم بکسل با نمایش مفتول‌ها، رشته‌ها و مغزی

تاریخچه آسانسور و نقش سیم بکسل

آسانسور به‌عنوان یکی از اختراعات کلیدی بشر، تحولی عظیم در زندگی مدرن ایجاد کرده است. ایده اولیه آسانسور به قرن سوم پیش از میلاد و اختراع بالابرهای ساده توسط ارشمیدس بازمی‌گردد. اما آسانسورهای مدرن امروزی مدیون پیشرفت‌های صنعتی قرن نوزدهم هستند. در سال 1834، ویلهلم ژولیوس آلبرت، مهندس معدن آلمانی، اولین سیم بکسل را برای استفاده در معادن طراحی کرد.

 این اختراع جایگزین طناب‌های کنفی شد که به دلیل رطوبت و سایش سریع از بین می‌رفتند. چند سال بعد، در سال 1854، الیشا اوتیس با معرفی آسانسور ایمن مجهز به سیستم ترمز اضطراری، صنعت آسانسور را متحول کرد. او در نمایش معروفی در نیویورک، کابین آسانسور را با قطع عمدی سیم بکسل نگه داشت و ایمنی آن را به اثبات رساند.

از آن زمان، سیم بکسل به جزء جدایی‌ناپذیر آسانسورهای کششی تبدیل شد و تا امروز نقش حیاتی در جابجایی کابین و وزنه تعادل دارد.

مشخصات فنی سیم بکسل آسانسوری:
بررسی جامع و تفکیک‌شده برای آسانسورهای گیربکسی و بدون گیربکس

• سیم بکسل آسانسور گیربکسی

• سیم بکسل آسانسور گیرلس

سیم بکسل آسانسوری یکی از اجزای حیاتی در سیستم‌های کششی آسانسور است که وظیفه انتقال نیرو بین کابین و وزنه تعادل را بر عهده دارد. مشخصات فنی این قطعه باید با دقت انتخاب شود تا ایمنی، کارایی و عمر مفید سیستم تضمین شود. در این بخش، مشخصات فنی سیم بکسل آسانسوری را به‌صورت جامع توضیح داده و تفاوت‌های آن در آسانسورهای گیربکسی (Geared) و بدون گیربکس (Gearless) را با جزئیات بررسی می‌کنیم. همچنین، ساختارهای مناسب برای هر نوع آسانسور را تشریح خواهیم کرد.

مشخصات فنی کلی سیم بکسل آسانسوری

• سیم بکسل مغزی فولادی آسانسور (iwrc)

• سیم بکسل مغزی کنفی آسانسور (fc)

سیم بکسل آسانسوری باید ویژگی‌هایی مانند مقاومت کششی بالا، انعطاف‌پذیری مناسب، و دوام در برابر سایش و خستگی را داشته باشد. استانداردهای بین‌المللی مانند EN 12385-5 یا ISO 4344 معیارهایی را برای طراحی و استفاده از این سیم‌ها تعیین کرده‌اند. مشخصات اصلی شامل موارد زیر است:

1. جنس:
   • معمولاً از فولاد کربنی با تنسایل بالا ساخته می‌شود.
   • روکش گالوانیزه برای مقاومت در برابر زنگ‌زدگی یا بدون روکش برای محیط‌های خشک.
2. قطر:
   • رایج‌ترین قطرها بین 8 تا 13 میلی‌متر است، بسته به ظرفیت و ارتفاع آسانسور.
3. تنسایل (Tensile Strength):
   • مقاومت کششی بین 1570 تا 1770 نیوتن بر میلی‌متر مربع (N/mm²)، که نشان‌دهنده حداکثر نیرویی است که سیم بکسل می‌تواند تحمل کند.
4. مغزی (Core):
   • مغزی کنفی (Fiber Core - FC): سیم بکسل مغزی کنفی آسانسور دارای انعطاف‌پذیری بالا و جذب روانکار برای کاهش سایش داخلی.
   • مغزی فولادی (Independent Wire Rope Core - IWRC): سیم بکسل مغزی فولادی آسانسور دارای مقاومت کششی بیشتر برای بارهای سنگین‌تر.
5. ساختار (Construction):
   • ساختارهای رایج شامل 8×19 Seale، 8×19 Warrington، یا 6×19 Filler هستند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند.
     سیم بکسل آسانسوری 8*19 اصلی ترین و رایج ترین ساختار مورد استفاده در آسانسور می باشد.
6. جهت تاب (Lay):
   • معمولاً راست‌گرد معمولی (Right Regular Lay) برای پایداری و کاهش پیچ‌خوردگی.
7. ضریب ایمنی:
   • حداقل 12:1 برای آسانسورهای مسافری، یعنی سیم بکسل باید 12 برابر ظرفیت نامی کابین را تحمل کند.

تفاوت آسانسور گیربکسی و بدون گیربکس

آسانسورهای گیربکسی و بدون گیربکس از نظر مکانیزم عملکرد و نیازهای فنی تفاوت‌هایی دارند که بر انتخاب سیم بکسل تأثیر می‌گذارد:

• آسانسور گیربکسی (Geared):
  • در این نوع، موتور الکتریکی از طریق یک گیربکس نیرو را به فلکه کشش منتقل می‌کند.
  • سرعت حرکت کابین معمولاً کمتر (0.5 تا 2 متر بر ثانیه) و نیاز به گشتاور بالاتری دارد.
  • به دلیل وجود گیربکس، فشار کمتری به سیم بکسل وارد می‌شود، اما انعطاف‌پذیری برای خمش مکرر مهم است.
  • استفاده از سیم بکسل آسانسور گیربکسی
  • سیم بکسل آسانسوری 8*19
• آسانسور بدون گیربکس (Gearless):
  • موتور مستقیماً به فلکه کشش متصل است و نیازی به گیربکس ندارد.
  • سرعت بالاتر (2 تا 10 متر بر ثانیه) و مناسب برای ساختمان‌های بلندمرتبه.
  • به دلیل سرعت و بار بیشتر، سیم بکسل باید مقاومت کششی و دوام بالاتری داشته باشد.
  • استفاده از سیم بکسل آسانسور گیرلس (بدون گیربکس)
  • سیم بکسل آسانسوری 8*19

مشخصات فنی و ساختار مناسب سیم بکسل مخصوص آسانسور گیربکسی

ویژگی‌های مورد نیاز

• انعطاف‌پذیری بالا: به دلیل تعداد زیاد چرخش‌ها روی فلکه‌های کوچک‌تر و سیستم قرقره‌ها.
• مقاومت در برابر خستگی: خمش مکرر در سرعت‌های پایین‌تر نیاز به دوام در برابر خستگی مکانیکی دارد.
• قطر: معمولاً 8 تا 11 میلی‌متر برای آسانسورهای با ظرفیت متوسط (4 تا 8 نفر).
• تنسایل: 1570 N/mm² برای کاربری‌های استاندارد کافی است.

ساختار مناسب

• 8×19 Seale با مغزی کنفی (FC):
  • ساختار: 8 رشته خارجی، هر رشته شامل 19 مفتول با الگوی Seale (مفتول‌های ضخیم‌تر در لایه خارجی).
  • مزایا: انعطاف‌پذیری عالی، مقاومت خوب در برابر سایش، و عمر طولانی در سیستم‌های گیربکسی.
  • کاربرد: آسانسورهای مسکونی با ارتفاع کم تا متوسط (تا 20 متر).
• 6×19 Filler با مغزی کنفی:
  • ساختار: 6 رشته با 19 مفتول، همراه با مفتول‌های پرکننده کوچک برای افزایش انعطاف.
  • مزایا: مناسب برای فلکه‌های با قطر کم و کاهش فشار نقطه‌ای.
  • کاربرد: آسانسورهای باربری یا صنعتی سبک.

چرا این ساختارها؟

• مغزی کنفی به دلیل جذب روانکار، سایش داخلی را کاهش می‌دهد و انعطاف لازم برای خمش روی فلکه‌های گیربکسی را فراهم می‌کند.
• تعداد رشته‌های بیشتر (8 به جای 6) باعث توزیع بهتر بار و کاهش فشار روی هر رشته می‌شود.

• سیم بکسل آسانسوری 8*19 مغز کنفی FC اصلی ترین و رایج ترین ساختار مورد استفاده در این نوع آسانسور می باشد.

جدول 1: مشخصات سیم بکسل آسانسور گیربکسی

مشخصات فنی و ساختار سیم بکسل مخصوص آسانسور بدون گیربکس

ویژگی‌های مورد نیاز

• مقاومت کششی بالا: به دلیل سرعت بیشتر و بار سنگین‌تر در ساختمان‌های بلندمرتبه.
• دوام در برابر سایش: فلکه‌های بزرگ‌تر و سرعت بالاتر باعث افزایش اصطکاک می‌شوند.
• قطر: 10 تا 13 میلی‌متر برای ظرفیت‌های بالاتر (8 نفر به بالا) و ارتفاع زیاد (بیش از 20 متر).
• تنسایل: 1770 N/mm² برای تحمل فشارهای بیشتر.

ساختار مناسب

• 8×19 Warrington با مغزی فولادی (IWRC):
  • ساختار: 8 رشته با 19 مفتول، با الگوی Warrington (ترکیب مفتول‌های نازک و ضخیم برای انعطاف و مقاومت).
  • مزایا: تعادل بین انعطاف و مقاومت کششی، مناسب برای سرعت‌های بالا و بارهای سنگین.
  • کاربرد: آسانسورهای پرسرعت در برج‌ها و ساختمان‌های تجاری.
• 8×25 Filler با مغزی فولادی:
  • ساختار: 8 رشته با 25 مفتول، شامل مفتول‌های پرکننده برای استحکام بیشتر.
  • مزایا: مقاومت کششی عالی و دوام در برابر خستگی ناشی از سرعت بالا.
  • کاربرد: آسانسورهای بدون گیربکس با ارتفاع بیش از 50 متر.

چرا این ساختارها؟

• مغزی فولادی (IWRC) به جای کنفی، مقاومت کششی را تا 15-20% افزایش می‌دهد، که برای آسانسورهای بلندمرتبه حیاتی است.
• ساختار Warrington یا Filler با تعداد مفتول‌های بیشتر، فشار را به‌طور یکنواخت‌تر توزیع کرده و از فرسودگی زودرس جلوگیری می‌کند.
• سیم بکسل آسانسوری 8*19 مغز فولاد iwrc اصلی ترین و رایج ترین ساختار مورد استفاده در این نوع آسانسور می باشد.

جدول 2: مشخصات سیم بکسل آسانسور گیرلس (بدون گیربکس)

ساختار 8*19 Warrington مناسب برای آسانسور بدون گیربکس و گیربکسی

ساختار 25*8 Warrington مناسب برای آسانسور بدون گیربکس و گیربکسی

جدول 3: تفاوت‌های کلیدی در ساختار و عملکرد

نکات تکمیلی در انتخاب ساختار

1. نسبت فلکه به قطر سیم (D/d Ratio):
   • برای گیربکسی: حداقل 40:1 (مثلاً فلکه 400 میلی‌متری برای سیم 10 میلی‌متری).
   • برای بدون گیربکس: حداقل 50:1 به دلیل سرعت و فشار بالاتر.
2. روانکاری: سیم بکسل‌ها باید با روغن مناسب (مانند روغن معدنی) روانکاری شوند تا سایش کاهش یابد، به‌ویژه در آسانسورهای گیربکسی که خمش بیشتری دارند.
3. تعداد رشته‌ها: معمولاً 3 تا 5 رشته سیم بکسل برای توزیع بار استفاده می‌شود، که در آسانسورهای بدون گیربکس ممکن است به دلیل بار بیشتر افزایش یابد.

نحوه نصب و راه‌اندازی سیم بکسل در آسانسور

نصب صحیح سیم بکسل مخصوص آسانسور برای ایمنی و عملکرد بهینه ضروری است. مراحل نصب به شرح زیر است:

1. انتخاب تعداد و طول سیم بکسل

• حداقل 2 تا 4 رشته سیم بکسل برای توزیع بار استفاده می‌شود.
• طول باید با ارتفاع چاه آسانسور و فاصله فلکه‌ها هماهنگ باشد.

2. اتصال به کابین و وزنه

• از سربکسل‌ها (Rope Sockets) برای اتصال ایمن استفاده می‌شود. سربکسل‌ها با گوه و فنر، کشش را متعادل می‌کنند.

3. تنظیم کشش

• کشش هر رشته باید یکسان باشد تا از لغزش یا فشار نابرابر جلوگیری شود. این کار با ابزارهای مخصوص اندازه‌گیری کشش انجام می‌شود.

4. روانکاری

• قبل از نصب، سیم بکسل با روغن مخصوص روانکاری می‌شود تا سایش داخلی کاهش یابد.

5. تست اولیه

• پس از نصب، آسانسور در تمام طبقات تست می‌شود تا عملکرد سیم بکسل و فلکه‌ها بررسی شود.

بازرسی و کنترل عملکرد صحیح

بازرسی منظم سیم بکسل برای اطمینان از ایمنی ضروری است. موارد زیر باید بررسی شوند:

1. سایش و پارگی

• مفتول‌های خارجی که دچار پارگی یا ساییدگی شده‌اند، نشان‌دهنده نیاز به تعویض هستند.

2. خوردگی

• زنگ‌زدگی در محیط‌های مرطوب می‌تواند مقاومت را کاهش دهد.

3. پیچ‌خوردگی یا تغییر شکل

• هرگونه تغییر شکل نشان‌دهنده فشار غیرعادی است.

4. تست انعطاف

• سیم بکسل را خم کرده و رها کنید؛ اگر به سرعت به حالت اولیه بازنگشت، کیفیت آن کاهش یافته است.

5. بازرسی دوره‌ای

• هر 6 ماه یک‌بار توسط کارشناسان فنی انجام شود.

جدول 4: چک‌لیست بازرسی سیم بکسل

عمر مفید و زمان تعویض سیم بکسل

عمر مفید سیم بکسل مخصوص آسانسور به عوامل متعددی بستگی دارد:

• میزان استفاده: آسانسورهای پرترافیک زودتر فرسوده می‌شوند.
• شرایط محیطی: رطوبت و دما می‌تواند عمر را کوتاه کند.
• کیفیت نگهداری: روانکاری منظم عمر را افزایش می‌دهد.

به‌طور کلی، عمر مفید سیم بکسل آسانسور بین 8 تا 10 سال است، اما در صورت مشاهده موارد زیر باید تعویض شود:

• پارگی بیش از 10% مفتول‌های خارجی.
• کاهش قطر بیش از 10% نسبت به حالت اولیه.
• خوردگی شدید یا تغییر شکل قابل‌توجه.

برای جرثقیل‌ها، به دلیل سایش بالاتر، عمر مفید معمولاً بین 2 تا 5 سال است.

نکات پایانی و توصیه‌ها

انتخاب، نصب، و نگهداری سیم بکسل چه برای جرثقیل و چه برای آسانسور نیازمند دانش فنی و دقت است. استفاده از محصولات باکیفیت از برندهای معتبر مانند گوستاولف (Gustav Wolf) و رعایت استانداردهای جهانی می‌تواند ایمنی و کارایی را تضمین کند. همچنین، همکاری با کارشناسان مجرب برای نصب و بازرسی دوره‌ای، سرمایه‌گذاری ارزشمندی برای افزایش عمر مفید تجهیزات شما خواهد بود.

اگر قصد خرید سیم بکسل مخصوص آسانسور دارید، به مشخصات فنی، شرایط کاری، و نیازهای پروژه خود توجه کنید و با مشاوران متخصص مشورت کنید. آیا تجربه‌ای در این زمینه دارید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید!

سیم بکسل کوشکرلر koskerler ترکیه

شرکت کوشکرلر Köşkerler Çelik Halat ve Mak. San. Tic. A.Ş. از پیشروترین تولیدکنندگان طناب فولادی یا همان سیم بکسل مخصوص آسانسور می باشد که هر ساله با صادرات انبوه خود به کشورهای اروپایی و آمریکا توانسته سابقه درخشانی در این زمینه کسب نماید.

مجموعه تجهیزات صنعتی کاریز پس از بررسی و رصد فعالیت های این شرکت، تصمیم به واردات سیم بکسل ساخت ترکیه از این شرکت توانمند را اتخاذ نمود و در حال حاظر امکان تامین این کالای با کیفیت را برای شما مشتریان عزیز دارا می باشد.